Algemeen

Binnenkort mag u naar huis, uw behandeld arts heeft dit met u besproken. In deze folder vindt u informatie over uw vertrek uit het ziekenhuis en adviezen om thuis verder te herstellen.

Ontslaggesprek

De verpleegkundige van de afdeling voert een ontslaggesprek met u. In dit gesprek komen de volgende onderwerpen aan bod:

• nazorg
• vervoer
• medicatie
• controle en/of nabehandeling
• leefregels en adviezen

Ook evalueert de verpleegkundige met u de opname.

Uw vertrek uit het ziekenhuis

Nazorg

Tijdens uw opname in het ziekenhuis is met u besproken of u na uw ontslag uit het ziekenhuis nog zorg nodig heeft. Indien nodig, is er hulp voor thuis geregeld. Eventuele hulpmiddelen zijn verkrijgbaar bij de thuiszorgwinkel.

Mogelijk gaat u voor tijdelijke opvang naar een verzorgings-, verpleeghuis of revalidatiecentrum.

Vervoer

Wanneer u met ontslag gaat, vraagt u uw familie of een kennis om u op te halen. Als het niet mogelijk is om zelf vervoer te regelen kunt u dit overleggen met de verpleegkundige.

Medicijnen

Als u naar huis gaat, schrijft de arts medicijnen voor. De apothekersassistent bespreekt met u wat er wijzigt in uw medicijngebruik. Ook vraagt zij u waar u de medicatie wilt ophalen. Dit kan bij de Apotheek Oude IJssel in het ziekenhuis (in het TEC-gebouw, boven de huisartsenpost) of bij uw eigen apotheek. De apothekersassistente zorgt dan dat de medicijnenlijst naar de apotheek van uw voorkeur gestuurd wordt.


Als u naar een verzorgings- of verpleeghuis gaat, dient u de medicijnen die u nog thuis heeft mee te nemen. Recepten voor nieuwe medicijnen geeft de apothekersassistent door aan de apotheek van het verzorgings- of verpleeghuis.

Bij het gebruik van medicijnen is het belangrijk dat u de voorschriften opvolgt. De werking van medicijnen is doorgaans beter als u zich aan deze voorschriften houdt. Heeft u thuis vragen over de medicijnen, stelt u deze dan aan uw huisarts of aan uw cardioloog tijdens de afspraak op de polikliniek.

Stop nooit met medicijnen zonder overleg met uw huisarts of cardioloog.

Controle en/of nabehandeling

De arts heeft met u gesproken over een eventuele controle en/of nabehandeling. Voor de controle wordt een afspraak gemaakt op de polikliniek. De verpleegkundige bespreekt met u welke afspraken voor u gemaakt zijn. Deze zijn ook terug te vinden in het patiëntenportaal Mijn Slingeland. Hier kunt u ook uw medisch dossier inzien. U kunt er onder andere uitslagen bekijken, herhaalrecepten aanvragen en contact leggen met uw zorgverleners via een elektronisch consult. Meer weten over Mijn Slingeland? Ga naar www.mijnslingeland.nl.

Afspraak bij de polikliniek Hartrevalidatie

Mogelijk is er in overleg met u een afspraak gemaakt met de coördinator hartrevalidatie op de polikliniek Hartrevalidatie. Tijdens de hartrevalidatie leert u hoe u om kunt gaan met klachten als vermoeidheid, benauwdheid, pijn op de borst, angst en onzekerheid. Ook is er aandacht voor het ontwikkelen en behouden van een gezonde leefstijl. Meer informatie hierover vindt u op https://www.slingeland.nl/polikliniek-hartrevalidatie.

Leefregels en adviezen

Diabetes

Als u diabetes mellitus heeft, kan het zijn dat uw diabetesregulatie verandert. Vooral als uw activiteiten of voedingsgewoonten (tijdelijk) veranderen. Handel als volgt:

• Bij gebruik van tabletten mag u het gebruik voortzetten zoals u gewend bent.
• Bij gebruik van insuline kunt u door middel van zelfcontrole en zelfregulatie uw diabetes regelen.

Heeft u vragen en bent u bij uw huisarts onder controle voor uw diabetes, dan kunt u contact opnemen met uw huisarts. Bent u onder controle bij de internist en heeft u vragen, dan kunt u bellen met de diabetesverpleegkundige, tel. (0314) 32 96 69.

Dieet

Als een diëtist u tijdens uw ziekenhuisopname een advies heeft gegeven over een dieet, krijgt u dit advies schriftelijk of digitaal mee bij uw vertrek uit het ziekenhuis.


Als u gaat deelnemen aan de poliklinische hartrevalidatie kunt u, na een intakegesprek, de voorlichtingsbijeenkomst van de diëtist (digitaal) bijwonen. De Nederlandse Hartstichting heeft verschillende brochures over voeding. De verpleegkundige kan u enkele folders uitreiken.

Stoppen met roken

Roken vergroot de kans op hartklachten. De kans dat u opnieuw hartklachten krijgt, is veel kleiner als u stopt met roken. Als u advies en begeleiding nodig heeft bij het stoppen met roken, dan kunt u terecht bij de polikliniek Stoppen-met-roken. Met een verwijzing van uw huisarts, specialist of coördinator hartrevalidatie, kunt u een afspraak maken via het secretariaat van de polikliniek Longgeneeskunde. Deze is van maandag tot en met vrijdag van 08.30 tot 16.30 uur bereikbaar op telefoonnummer (0314) 32 95 63. Mailen kan ook: stoprokenpoli@slingeland.nl.

Angst/onzekerheid

Veel mensen voelen zich na een hartinfarct of -operatie angstig of onzeker bij het hervatten van activiteiten. U kunt twijfels hebben of u alles weer zonder risico kunt doen. Als u geleidelijk aan meer gaat doen, neemt deze onzekerheid af en uw zelfvertrouwen toe.

Concentratie

Door vermoeidheid kan uw concentratievermogen sneller verminderen. Dit merkt u bijvoorbeeld bij het lezen of tijdens een gesprek. Na verloop van tijd verbetert uw concentratie weer. Wij adviseren u op tijd rust te nemen.

Rusten/slaap

Na uw ziekenhuisopname kunt u zich nog snel moe voelen en meer behoefte hebben aan slaap. Het is verstandig ‘s middags een uurtje te rusten en niet door te gaan bij vermoeidheid. Probeer regelmaat in uw dag te brengen en een dag- en nachtritme op te bouwen. Wij adviseren u minimaal 7 uren per nacht te slapen.

Pijn

Als u een (licht) beklemmende, drukkende of benauwende pijn midden op de borst voelt die uitstraalt naar armen, schouders, rug en/of kaken, volg dan altijd de instructies op zoals u die vanuit het ziekenhuis heeft meegekregen. Zakt de pijn hierna niet af, neem dan altijd contact op met uw huisarts.

Na een hartoperatie kunt u nog enige weken wond- en/of spierpijn hebben. Dit neemt geleidelijk af. Neem hiervoor 500 mg paracetamol in, zoals is voorgeschreven.

Beweging en inspanning

In het ziekenhuis heeft u al een start gemaakt met meer inspannende activiteiten zoals lichamelijke verzorging, wandelen en traplopen. Het is belangrijk na uw ontslag uit het ziekenhuis, uw activiteiten in een rustig tempo uit te voeren en de inspanning geleidelijk te verhogen. Denk hierbij aan activiteiten als wandelen, lichte huishoudelijke werkzaamheden en hobby's. Luister naar uw lichaam; wat u doet moet goed aanvoelen. Neem een pauze als u moe bent. U mag tijdens het bewegen of uw inspanning niet kortademig worden. Bij alles geldt: beweeg, maar ken uw eigen grenzen.

Belangrijk
Stond u op een wachtlijst voor een dotter/stentbehandeling? Dan kunt u in principe eerder starten met inspannende activiteiten dan in deze folder wordt geadviseerd.

Als u met spoed een dotter/stentbehandeling heeft gehad, gelden de richtlijnen en adviezen uit deze folder. Bij twijfel kunt u contact opnemen met de coördinator hartrevalidatie op telefoonnummer (0314) 32 93 22 of via e-mail: hartrevalidatie@slingeland.nl.

Indien u tijdens uw ziekenhuisopname (klinische) hartrevalidatie heeft gehad, volg dan de bewegingsadviezen op zoals u die heeft ontvangen van de fysiotherapeut(en).

Zwaardere inspanningen

Activiteiten die veel energie en kracht kosten of waarbij u in een hoger tempo beweegt, zijn zwaardere inspanningen. Bijvoorbeeld stofzuigen, de tuin spitten of zware boodschappentassen tillen. Wanneer u weer zwaardere inspanningen mag verrichten, kunt u bespreken met de cardioloog nadat u een fietstest heeft gedaan. Als u gaat deelnemen aan de poliklinische hartrevalidatie, is het verstandig met zwaardere inspanningen te wachten tot u wordt opgeroepen voor het bewegingsprogramma bij de afdeling Fysiotherapie.

Als er geen fietstest of poliklinische hartrevalidatie met u is afgesproken, adviseren wij u 4 tot 6 weken te wachten met zwaardere inspanningen. U kunt dit bespreken tijdens uw eerste controlebezoek bij de cardioloog.

Wandelen

Wandelen is een gezonde vorm van bewegen. Na uw ontslag begint u rustig met korte afstanden. Breid dit langzaam uit naar grotere afstanden. Het advies is om toe te werken naar minimaal een half uur wandelen per dag. Dit kunt u eventueel verdelen in tweemaal een kwartier of driemaal tien minuten. Met name geopereerde patiënten adviseren wij om tijdens het wandelen de armen losjes mee te laten zwaaien.

Fietsen

Wij adviseren u de eerste 2 weken na uw ontslag uit het ziekenhuis niet te fietsen. Als met u een fietstest is afgesproken, wacht u met fietsen totdat u de fietstest heeft gedaan. Na afloop van de fietstest ontvangt u de uitslag van de cardioloog. Indien de cardioloog u geen beperkingen heeft opgelegd, kunt u het fietsen weer oppakken. Begin met kleine afstanden en breid het fietsen langzaam uit naar grotere afstanden. U mag niet kortademig worden tijdens het fietsen; u moet kunnen blijven praten.

Let ook op de weersomstandigheden en hoogteverschillen in uw fietsroute. Bedenk dat u actief deelneemt aan het verkeer en dat dit meer energie vergt.

Als u op een hometrainer start met fietsen, dan mag de belasting in het begin niet te hoog zijn. Start op een licht niveau. Ook dan moet u voldoende lucht hebben om te kunnen praten tijdens uw inspanning.

Als u gaat deelnemen aan het bewegingsprogramma van de poliklinische hartrevalidatie, adviseren wij u te wachten met fietsen tot u hiermee bent gestart. Onder begeleiding van de fysiotherapeuten kunt u uw inspanningsvermogen verder vergroten.

Zwemmen

De eerste 6 weken na een hartinfarct of -operatie is zwemmen niet toegestaan. Als u na die periode twijfelt om te gaan zwemmen, kunt u dit bespreken met uw cardioloog tijdens uw eerste polikliniekbezoek of met uw fysiotherapeut tijdens de poliklinische hartrevalidatie in het bewegingsprogramma.

Eigen sport

De eerste 6 weken na uw hartinfarct of hartoperatie mag u uw eigen sport niet beoefenen. Tijdens het eerste controlebezoek bij uw cardioloog kunt u bespreken wanneer u uw eigen sport weer kunt beoefenen. Als u deelneemt aan de poliklinische hartrevalidatie in ons ziekenhuis, kunt u dit ook bespreken met uw behandelend fysiotherapeut.

Geopereerde patiënten

Als u een hartoperatie heeft gehad, voelt uw borstbeen nog instabiel en pijnlijk aan. Vermijd daarom zwaar tillen en trekken tot 6 weken na uw operatie. U mag licht tillen als u uw beide armen gebruikt. Na 6 weken mag u uw lichaam meer gaan belasten en kunt u ervan uitgaan dat uw borstbeen weer hersteld is en stevig aan elkaar is gegroeid.

(Ademhalings)oefeningen voor geopereerde patiënten

Voer deze oefeningen uit, zoals u in het ziekenhuis is aangeleerd.

Oefening 1:
Adem rustig en diep in door uw neus en adem hoorbaar uit via uw mond (herhaal dit 5x). Voel hierbij waar de adem naar toe gaat, ruimte zoekend naar borstkas/buik.

Het kan zijn dat u hierdoor moet hoesten. Adem in dat geval diep in en hoest met ondersteuning van de borstkas.

Oefening 2:
Om de beweeglijkheid van de schouders en borstkas te verbeteren en te onderhouden, kunt u de volgende oefeningen uitvoeren (herhaal dit 5x):

• Ga rechtop zitten op een stoel en leg de handen losjes in de nek. Houd uw armen horizontaal. Beweeg uw ellebogen naar voren en naar achteren. Blijf hierbij rustig doorademen.
• Ga rechtop zitten op een stoel en leg de handen losjes in de nek. Houd uw armen horizontaal. Maak met de ellebogen rondjes en draai afwisselend naar voren en naar achteren. Blijf hierbij rustig doorademen.
• Ga rechtop zitten op een stoel en laat uw armen naar beneden hangen. Draai nu met uw schouders rondjes naar voren en naar achteren.

Folder 'Bewegen doet wonderen'

Lichaamsbeweging is goed. Het houdt uw hart en bloedvaten in conditie en zorgt ervoor dat uw bloeddruk verlaagt. De Nederlands Hartstichting heeft de folder 'Bewegen doet wonderen' uitgebracht. Deze is gratis te bestellen bij de Nederlandse Hartstichting (via www.hartstichting.nl of het telefoonnummer 0900-3000 300).

Autorijden

De eerste 4 weken na een hartinfarct of -operatie mag u geen voertuig besturen. De overheid heeft hierover regels opgesteld (bron: regeling eisen geschiktheid 18 mei 2000, nr. CDJZ/WBI/200-612, Ministerie van Verkeer en Waterstaat).

Wanneer u weer voor het eerst gaat rijden, is het verstandig iemand mee te nemen. Gaat u tijdens een rustig tijdstip de weg op en kiest u voor een vertrouwde route. Overlegt u bij twijfel altijd met uw cardioloog.

U mag weer autorijden vanaf (datum): ..........................................

Saunabezoek

Saunabezoek raden wij af aan hartpatiënten in verband met grote temperatuurverschillen. Hierdoor kan een aanval van pijn op de borst (angina pectoris) of erger ontstaan. Als u een regelmatige saunabezoeker bent en u toch weer wilt gaan, dient u dit altijd eerst met uw cardioloog te bespreken.

Seksualiteit

Lichamelijk gezien is vrijen geen probleem. Kies een moment waarop u en uw partner hier weer aan toe zijn.


Wij raden u af om op eigen initiatief lustopwekkende medicijnen te gebruiken. Deze hebben mogelijk een negatieve invloed op uw hart. Als u minder zin heeft om te vrijen, bespreekt u dit dan met uw partner, cardioloog en/of huisarts.

Werkhervatting

Wanneer u herstellende bent, maakt u in overleg met uw werkgever en de bedrijfsarts van de Arbodienst een plan van aanpak voor werkhervatting. Het is verstandig om zelf contact op te nemen met uw werkgever als u weer thuis bent. Bespreekt u met uw werkgever en/of bedrijfsarts de adviezen van uw cardioloog en/of fysiotherapeut.

Vakantie

Ongeveer 4 weken na uw hartinfarct of -operatie mag u weer op vakantie. Vliegen is toegestaan. Met een lange inspannende reis kunt u beter nog even wachten. Bespreek met de cardioloog op welke termijn u wel mag gaan. Overleg ook met uw cardioloog of huisarts of u de bergen in mag.

De medisch specialist informeert uw huisarts over uw ontslag en stuurt een digitale ontslagbrief waarin alles staat over uw behandeling en de nazorg. Neem bij problemen of vragen na uw opname in het ziekenhuis contact op met uw huisarts. Uw huisarts is op de hoogte van uw situatie. Indien nodig overlegt de huisarts met de specialist in het ziekenhuis. Buiten kantoortijden en in het weekend kunt u de huisartsenpost bellen.

Aanvullende informatie

De Nederlandse Hartstichting heeft een speciale informatielijn waar mensen met een hartziekte en hun naasten terecht kunnen voor informatie. U kunt de informatielijn bellen van maandag tot en met vrijdag van 09.00 - 17.00 uur op telefoonnummer 0900-3000 300 (lokaal tarief). U kunt voor informatie ook de website bekijken: www.hartstichting.nl.