Inleiding
Binnenkort krijgt u een operatie. Wanneer u in een goede conditie bent, bent u beter in staat om uw geplande operatie goed te doorstaan. Fit zijn voor de operatie geeft u een voorsprong, waardoor het herstel na de operatie vlotter verloopt en de kans op complicaties kleiner wordt. De wachttijd tot uw operatie kunt u optimaal benutten door gezond en volwaardig te eten en te drinken. Hierbij ligt de nadruk op voldoende eiwitten, een belangrijke bouwstof voor uw lichaam.
Het combineren van onderstaande voedingsadviezen met beweging (prehabilitatie), stimuleert de opbouw van uw spieren. Tijdens het trainen worden uw spieren geprikkeld en de eiwitten in uw voeding leveren de bouwstenen om de spieren te laten groeien. Met meer spieren heeft u meer spierkracht en daarmee bent u fitter.
. Uw persoonlijke eiwitbehoefte is ....................................... gram eiwit per dag.*
|
*Als u deze folder digitaal ontvangt, vindt u uw persoonlijke eiwitbehoefte in Mijn Slingeland onder Dossier > Overig > Advies voor eten en drinken. Voedingsadviezen tijdens het prehabilitatie traject
1. Energie
Voedsel levert energie (kilocalorieën). Deze energie hebben we nodig bij alles wat we op een dag doen. Denk bijvoorbeeld aan: wandelen, traplopen, fietsen, ademhalen, nadenken, kloppen van het hart, etc. De hoeveelheid energie die u nodig heeft is onder andere afhankelijk van uw leeftijd, lengte, gewicht, geslacht en uw lichamelijke activiteit. U kunt controleren of u voldoende energie uit uw voeding haalt door uw lichaamsgewicht in de gaten te houden. Weeg uzelf bij voorkeur in de ochtend nadat u naar het toilet bent geweest en voor het ontbijt, bij voorkeur ongekleed. Wanneer uw gewicht gelijk blijft of stijgt, betekent dit dat u voldoende energie uit uw voeding haalt. Als uw gewicht daalt, dan krijgt u mogelijk niet voldoende voedingsstoffen en energie binnen.
Wanneer u vocht vasthoudt, is mogelijk uw gewicht hoger. In dit geval is het bijhouden van uw gewicht geen goede manier om te zien of uw lichaam voldoende energie uit de voeding haalt. Het is met name van belang dat u in deze periode zo min mogelijk gewicht en spiermassa verliest voor uw operatie. Voldoende eten en voldoende bewegen zijn hierbij belangrijk.
2. Eiwit
Eiwitten zijn een belangrijk onderdeel van onze voeding. Eiwitten helpen bij het opbouwen en behouden van spieren. En zijn daarnaast belangrijk voor het bloed en bij het helen van wonden. Tijdens ziekte of na een operatie heeft het lichaam meer eiwitten nodig. Na een operatie is eiwit de belangrijkste voedingsstof voor het herstel.
Voorbeelden van eiwitrijke producten zijn: vlees, vis, vegetarische vleesvervangers, ei, kaas, yoghurt, kwark, melk, kaas, noten en peulvruchten. Voor meer informatie over eiwitrijke producten kijkt u in bijlage 1 van deze folder.
20-30 gram eiwitten per maaltijdmoment
Het is belangrijk om regelmatig te eten en bij elk eetmoment voldoende eiwitrijke producten te gebruiken. Op deze manier worden de spieren de gehele dag voorzien van eiwitrijke bouwstoffen.. Tijdens dit traject is het advies om minimaal 3 eiwitrijke maaltijden per dag te nemen, waarbij elke maaltijd 20-30 gram eiwit bevat. Hierbij zou u als handvat het ontbijt, lunch en avondeten kunnen gebruiken. De volgende voorbeelden van maaltijden bevatten +/- 20-30 gram eiwit:
- 250 ml kwark of skyr met fruit en muesli
- 200 ml kwark met muesli en een handje ongezouten noten
- 300 ml plantaardige yoghurt/kwark (bijv. Alpro kwark) met fruit en muesli
- 2 snee volkorenbrood met eiwitrijk beleg. Bijv. één belegd met twee plakjes rosbief en één belegd met een gekookt ei
- 2 volkoren boterhammen met twee gekookte eieren
- 4 vezelrijke crackers met eiwitrijk beleg (bijv. hüttenkäse, kipfilet, gekookt ei, etc.
- 75 gram havermout gekookt in 250 ml magere melk en 1 handje ongezouten noten
- Eiwitrijke avondmaaltijd: Zolang de avondmaaltijd 75-100 gram vlees, vis of juiste hoeveelheid vleesvervanger bevat, is de eiwithoeveelheid voldoende. Als vleesvervanger kunt u gebruiken: 2 eieren, 100 gram peulvruchten of 50 gram peulvruchten gecombineerd met 50 gram noten.
Voor het slapen: tussendoortje met 20-30 gram eiwit
Voor het slapen gaan kunt u het beste een eiwitrijk product nemen waarbij de eiwitten langzaam worden opgenomen door het lichaam. Op deze manier krijgen uw spieren de hele nacht een klein beetje eiwitten aangevoerd. De spieren herstellen hierdoor in de nacht nog beter. Onder het kopje ‘na training of beweging’ vindt u verschillende voorbeelden.
Tip: lukt het u niet om voor het slapen gaan of na de training genoeg eiwitrijke voeding in te nemen? Eventueel kan een eiwitshake een goede oplossing zijn. Overleg met uw diëtist welke shake u het beste kunt gebruiken.
Na training of beweging: 20-30 gram eiwit
Nadat u heeft getraind of heeft bewogen, is het belangrijk om voldoende eiwitten te nemen. Bij voorkeur binnen 1 uur nadat de training of activiteit is gestopt. In het eerste uur nadat u in beweging bent geweest heeft uw lichaam de meeste behoefte aan extra eiwitten om zo op korte termijn de spieren goed te laten herstellen. Voorbeelden van tussendoortjes met voldoende eiwitten zijn:
- 250 ml kwark of skyr met 1 stukje fruit
- 300 ml plantaardige yoghurt of kwark met 1 stukje fruit
- 2 gekookte eieren met vleeswaren
- 2 crackers met dubbel eiwitrijk beleg (gekookt eitje, kipfilet, hüttenkäse)
- 2 sneetjes brood met eiwitrijk beleg (zie voor eiwitrijk beleg bijlage 2)
- 1 glas magere melk/chocolademelk/sojadrink met een hand ongezouten noten en een paar blokjes kaas of plakjes vleeswaren
- 1 melkproduct met minimaal 20 gram eiwit (zie bijlage 2 voor voorbeelden)
3. Vitamine D
Vitamine D is een belangrijke vitamine voor uw spieren. Deze vitamine zorgt er onder andere voor dat uw spierkracht behouden blijft en het zorgt ervoor dat de eiwitten uit de voeding goed wordt opgenomen door de spieren. In sommige gevallen heeft u extra vitamine D nodig.
Adviezen voor vitamine D supplementen
Groep | Leeftijd | Voor wie? | Vitamine D supplement in microgram (mcg) |
Vrouwen | tot en met 49 jaar | als u overdag niet veel in de zon komt, de huid bedekt of een donkere huidskleur heeft | 10 |
| 50 tot en met 69 jaar | iedereen | 10 |
| 70 jaar en ouder | iedereen | 20 |
Mannen | tot en met 69 jaar | als u overdag niet veel in de zon komt, de huid bedekt of een donkere huidskleur heeft | 10 |
| 70 jaar en ouder | iedereen | 20 |
4. Eiwitbehoefte na de herstelperiode van 6 weken
Na de herstelperiode van 6 weken kunt u uw normale voedingspatroon weer oppakken met daarbij een normale hoeveelheid eiwit. Hoeveel eiwit bij u past verschilt per persoon en is onder andere afhankelijk van uw leeftijd, lengte en gewicht. Hieronder staat uw persoonlijke eiwitbehoefte genoteerd.
. Uw persoonlijke eiwitbehoefte is ....................................... gram eiwit per dag*.
|
*Als u deze folder digitaal ontvangt, vindt u uw persoonlijke eiwitbehoefte in Mijn Slingeland onder Dossier > Overig > Advies voor eten en drinken.
Vragen
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, stelt u deze gerust aan de diëtisten van het Slingeland Ziekenhuis. Zij zijn bereikbaar tijdens het telefonisch spreekuur op maandag tot en met vrijdag van 08.00 - 09.00 uur en van 16.00 - 16.30 uur op telefoonnummer: (0314) 32 99 60.
Bijlage 1
Overzicht van eiwitrijke producten met afbeeldingen
Via de QR code hiernaast of onderstaande link vindt u een overzicht van eiwitrijke voedingsmiddelen. U kunt zien welke voedingsmiddelen eiwitrijk zijn en hoeveel eiwit dit voedingsmiddel bevat per portie. Tevens is te lezen in welke supermarkt de betreffende eiwitrijke producten te koop zijn.
https://www.goedgevoedouderworden.nl/energie-en-eiwitrijke-producten/
| |
Uw huidige inname berekenen
Bijlage 2: Eiwitrijke producten
In de onderstaande tabel ziet u hoeveel gram eiwit er in verschillende eiwitrijke producten zit en in welke supermarkt deze producten te koop zijn. U kunt ook zelf berekenen hoeveel eiwit uw maaltijd bevat.
Brood, crackers en alternatieven
Product | Hoeveelheid | Eiwit per portie | Supermarkt
|
TastyBasics brood lijnzaad | 1 snee = 50 gram | 11 | Albert Heijn/Jumbo |
TastyBasics brood extra vezels en eiwitten | 1 snee = 50 gram | 11 | Albert Heijn/Jumbo |
Soma roggebrood, koolhydraat verlaagd, eiwit verrijkt | per snee | 9 | Albert Heijn/Jumbo/Plus |
TastyBasics crackers meerzaden | 1 stuk = 25 gram | 9 | Albert Heijn/Jumbo |
Lidl eiwitbrood | 1 snee = 35 gram | 8 | Lidl |
TastyBasics muesli | 40 gram | 8 | Albert Heijn/Jumbo |
Albert Heijn dunne proteïne crackers | 1 stuk = 17,5 gram | 6 | Albert Heijn |
Sunt bananenbrood | 1 snee = 50 gram | 5 | Albert Heijn |
Havermout | 30 - 50 gram | 4 tot 6,5 | alle supermarkten |
Brood | 1 snee = 35 gram | 3 | alle supermarkten |
Broodbeleg
Product | Hoeveelheid | Eiwit per portie | Supermarkt
|
Pindakaas, notenpasta, tahin (sesampasta) | voor 1 snee = 20 gram | 5 | alle supermarkten |
Worstsoorten (bijvoorbeeld grillworst) | voor 1 snee = 15 gram | 3 | alle supermarkten |
Kalkoenfilet | voor 1 snee = 15 gram | 4 | alle supermarkten |
Rosbief | 2 plakken | 4 | alle supermarkten |
Rookvlees (rund) | 2 plakken | 4 | alle supermarkten |
Ei | 1 stuk | 8 | alle supermarkten |
Hüttenkäse | voor 1 snee = 20 gram | 3 | alle supermarkten |
Humus | voor 1 snee = 15 gram | 2 | alle supermarkten |
Kaas | voor 1 snee = 20 gram | 5 | alle supermarkten |
Zalm | per plak | 3 | alle supermarkten |
Tonijn uit blik | voor 1 snee = 20 gram | 5 | alle supermarkten |
Haring | 1 stuk | 13 | alle supermarkten |
Melkproducten
Product | Hoeveelheid | Eiwit per portie | Supermarkt
|
Danone Hipro | 1 flesje = 300 ml | 25 | Albert Heijn/Jumbo/Plus/Coop |
Aldi proteïne kwark | 1 kuipje = 180 gram | 22 | Aldi |
Melkunie Protein kwark | 1 kuipje = 200 gram | 20 | Albert Heijn/Coop/Jumbo |
Melkunie Protein shake | 1 flesje = 225 ml | 20 | Albert Heijn/Coop/Jumbo |
Ehrmann High protein pudding | 1 schaaltje = 200 ml | 20 | Jumbo |
Milbona High protein kwark | 200 gram | 25 | Lidl |
Milbona High protein pudding | 200 gram | 20 | Lidl |
Milbona High protein yoghurt | 200 gram | 20 | Lidl |
Milbona High protein drink | 200 gram | 34-35 | Lidl |
AH Protein kwark | 200 gram | 24-26 | Albert Heijn |
AH Protein drink | 250 ml | 21 | Albert Heijn |
Lindahls Kvarg | 150 gram | 17 | Albert Heijn/Coop/Jumbo |
Hipro kwark | 1 kuipje = 160 gram | 15 | Albert Heijn/Coop/Jumbo/Plus |
Skyr | 1 schaaltje = 150 ml | 14-16 | Alle supermarkten |
Magere kwark | 1 schaaltje = 150 ml | 13 | Alle supermarkten |
Volle kwark | 1 schaaltje = 150 ml | 11 | Alle supermarkten |
Melkunie High protein Breaker | 200 gram | 11 | Albert Heijn/Coop/Jumbo |
Albert Heijn smoothie proteïne | 1 flesje = 250 ml | 9 | Albert Heijn |
Melkunie milkshake | 1 beker = 200 ml | 7 | Coop/Jumbo |
Melk | 1 glas = 200 ml | 6 | Alle supermarkten |
Karnemelk | 1 glas = 200 ml | 6 | Alle supermarkten |
Chocolademelk | 1 glas = 200 ml | 6 | Alle supermarkten |
Yoghurtdrank | 1 glas = 200 ml | 6 | Alle supermarkten |
Starbucks ijskoffie | 1 beker = 220 ml | 6 | Albert Heijn/Coop/Jumbo
|
Soja drink (naturel) | 1 glas = 200 ml | 6 | Alle supermarkten |
Soja kwark (naturel) | 1 schaaltje = 150 ml | 9 | Alle supermarkten |
Yoghurt | 1 schaaltje = 150 ml | 6 | Alle supermarkten |
Vla | 1 schaaltje = 150 ml | 4 | Alle supermarkten |
Tussendoortjes
Product | Hoeveelheid | Eiwit per portie | Supermarkt
|
Powerbar 30% protein plus | 55 gram | 17 | Albert Heijn |
Easy to eat toetjes (vriesvak) | 1 stuk | 11 | Coop/Jumbo/Plus |
Bouwsteentjes (vriesvak) | 1 stuk | 10 | Coop/Jumbo/Plus |
Eat natural protein packed reep | 45 gram | 10 | Albert Heijn/Jumbo |
Nature Valley protein | 40 gram | 10 | Albert Heijn/Coop/Jumbo |
Trek protein reep | 50 gram | 10 | Albert Heijn |
Holie granola protein crunch | 50 gram | 10 | Albert Heijn |
Eat natural super granola protein | 50 gram | 9 | Albert Heijn/Coop/Jumbo |
Milbona protein bar | 40 gram | 9 | Lidl |
Albert Heijn havermout protein | 40 gram | 8 | Albert Heijn |
Leev reep protein | 40 gram | 8 | Jumbo |
Calvé pindakaasreep | 35 gram | 7 | Albert Heijn/Jumbo/Plus |
Clif bar | 50 gram | 6 -7 | Albert Heijn |
Kellogg's protein mueslibar | 28 gram | 6 | Jumbo |
Bouwsteentje | 1 stuk = 30 gram | 6 | Jumbo |
Noten (gemiddeld) | 1 handje = 25 gram | 5 | Alle supermarkten |
RAW Organic Food Henna protein poeder | 10 gram | 5 | Albert Heijn/Jumbo |
Babybel kaasje | 1 stuk = 20 gram | 5 | Alle supermarkten |
Kips mini kipdijspiesjes | 20 gram | 4 | Albert Heijn/Coop/Jumbo |
Bij de warme maaltijd
Product | Hoeveelheid | Eiwit per portie | Supermarkt
|
Rundvlees gemiddeld | 100 gram | 33 | Alle supermarkten |
Kip | 100 gram | 27 | Alle supermarkten |
Meat free days vegan balletjes | per verstrekkingseenheid | 21 | Aldi |
Varkensvlees gemiddeld | 100 gram | 20 | Alle supermarkten |
Vis | 100 gram | 18 | Alle supermarkten |
Honig pasta linzen | 75 gram onbereid | 15 | Albert Heijn/Jumbo/Plus |
Honig pasta gele erwt | 75 gram onbereid | 14 | Albert Heijn/Jumbo/Plus |
Quorn | 100 gram | 14 | Alle supermarkten |
Honig pasta kikkererwt | 75 gram onbereid | 13 | Albert Heijn/Jumbo/Plus |
Geska Zwitserse strooikaas | 20 gram | 13 | Albert Heijn/Coop/Jumbo |
Tofu/tempeh | 100 gram | 12 | Alle supermarkten |
Kant-en-klare vleesvervanger | 100 gram | 4,5 - 25 | Alle supermarkten |
Ei | 1 stuk | 8 | Alle supermarkten |
Linzen | 1 opscheplepel = 60 gram | 6 | Alle supermarkten |
Albert Heijn proteïne pannenkoek | 1 stuk = 60 gram | 6 | Alle supermarkten |
Bruine/witte bonen | 1 opscheplepel = 60 gram | 5 | Alle supermarkten |
Kikkererwten | 1 opscheplepel = 60 gram | 5 | Alle supermarkten |
Carezzo eiwitrijke voeding
Het merk Carezzo beschikt over een groot (online) assortiment met kant-en-klare eiwitrijke maaltijden, tussendoortjes, soepen, toetjes, dranken en broodwaren. Deze producten kunnen makkelijk zijn als u het niet altijd lukt om zelf uw eten te bereiden. Kijk voor meer informatie over het Carezzo-assortiment op de website https://carezzo.nl/ons-assortiment of scan de QR-code hiernaast. | |