Algemeen

Als u last heeft van uw knie, kan de orthopedisch chirurg een kijkoperatie (artroscopie) adviseren. Door deze operatie kan de orthopedisch chirurg vaak een goed beeld krijgen van wat er met uw knie aan de hand is. In de meeste gevallen kan hij uw knie tijdens deze operatie ook direct behandelen.

In deze folder leest u wat een kijkoperatie van de knie is, hoe u zich voorbereidt op de operatie, wat u van de operatie kunt verwachten en aan welke leefregels u zich na de operatie dient te houden.

De knie

De knie is een van de belangrijkste gewrichten in het lichaam. Om goed te kunnen lopen zijn soepel bewegende knieën nodig. Het kniegewricht verbindt het boven- en onderbeen en zorgt voor een soepele beweging.

Het kniegewricht bestaat uit twee botdelen die precies op elkaar passen: het scheenbeen en het dijbeen (bovenbeen). Om de uiteinden daarvan zit een laag kraakbeen. Daardoor beweegt de knie soepel en glad. Het kraakbeen is elastisch en vangt schokken en stoten op.

Aan de binnen- en buitenzijde van de knie zit een meniscus: een soort stootkussen.

Midden in het kniegewricht ligt de voorste kruisband. Deze voorkomt dat het onderbeen tijdens het lopen en het maken van draaibewegingen naar voren schiet.

Aan de voorzijde zit de knieschijf. Een stevig omhulsel ('kapsel') houdt de botdelen van het kniegewricht op hun plaats. Daaromheen zitten de kniebanden, pezen en spieren die de knie besturen.

Waarom een kijkoperatie

De orthopedisch chirurg kan met een kijkoperatie beter de juiste diagnose stellen. Er kan bijvoorbeeld sprake zijn van:

• een scheur in de meniscus;
• een gescheurde kruisband;
• losse stukjes bot of kraakbeen;
• beschadigingen aan het kraakbeen.
  

Meestal kan de orthopedisch chirurg uw knie direct behandelen. Een scheur in de meniscus kan goed worden behandeld tijdens een kijkoperatie. De orthopedisch chirurg verwijdert dan het gescheurde deel van de meniscus. Losse stukjes bot of kraakbeen kunnen ook direct worden verwijderd.

Een scheur in de kruisband of een afgescheurde kruisband kan de orthopedisch chirurg niet direct behandelen. Als hiervan sprake is, vertelt de orthopedische chirurg na de operatie welke behandelmogelijkheden er zijn.

Als het kraakbeen beschadigd is, kan de orthopedisch chirurg loszittend kraakbeen verwijderen, maar meestal kan hij een beschadiging niet herstellen. Soms kan de beschadiging behandeld worden met boringen. Deze boringen zorgen voor het ontstaan van littekenweefsel/bindweefsel dat de beschadiging afdekt. Dit noemen we microfracturering.

Voorbereiding op de operatie

Opnameduur

De operatie wordt meestal verricht tijdens een dagopname. Een dagopname houdt in dat u 's ochtends op de dag van de ingreep wordt opgenomen en diezelfde dag nog naar huis kunt.

Autorijden

Na de behandeling mag u niet zelf autorijden. Neemt u iemand mee naar het ziekenhuis, die u weer naar huis kan begeleiden.

Voor de operatie niet ontharen

Nagelverzorging en sieraden

Opname

Meldt u zich op het afgesproken tijdstip bij de medewerker van de receptie bij de hoofdingang. Vervolgens gaat u naar de verpleegafdeling.

Een verpleegkundige wijst u uw bed, vertelt u hoe laat u geopereerd wordt en zal u de rest van de dag zo veel mogelijk begeleiden.

De operatie

Nadat u verdoofd bent, krijgt u een soort bloeddrukband om uw been. Deze wordt opgepompt zodat er geen bloed meer naar uw knie stroomt. De orthopedisch chirurg heeft zo een goed beeld tijdens de operatie.

De orthopedisch chirurg maakt drie kleine sneetjes van ongeveer 1 cm in de knie. Vervolgens brengt hij via één van deze sneetjes een dunne kijker (arthroscoop) in de knie. Deze wordt aangesloten op een beeldscherm waar de orthopedisch chirurg en eventueel uzelf, de operatie kunnen volgen. Tijdens de operatie wordt het gewricht voortdurend gespoeld met vocht, zodat de orthopedisch chirurg het gewricht goed kan zien. Door de andere twee sneetjes brengt de orthopedisch chirurg de instrumenten in om uw knie te kunnen behandelen. Afhankelijk van de diagnose, behandelt de orthopedisch chirurg uw knie direct.

De operatie duurt ongeveer 30 minuten.

Na de operatie

Na de operatie vertelt de orthopedisch chirurg u wat hij tijdens de kijkoperatie heeft gezien en wat hij heeft gedaan. Ook krijgt u instructies over de nabehandeling van het gewricht. Mogelijk heeft u nog pijn na de operatie. U kunt dan paracetamol nemen.

Leefregels voor thuis

• 48 uur na de kijkoperatie mag u het drukverband vervangen door een elastische kous (tubigrip) die u van de verpleegkundige heeft meegekregen. De elastische kous houdt u ook 's nachts om. Alleen als deze erg strak zit, mag deze 's nachts af.
  
• Als het drukverband eraf is, mag u douchen, maar de hechtingen mogen niet inweken. Douche dus niet te lang en vervang daarna de pleisters.
• U mag uw knie buigen, maar niet meer dan negentig graden.
• Doe de eerste dagen rustig aan en leg uw been hoog zodat er zo weinig mogelijk zwelling in de knie ontstaat.
• Bij zwelling van het onderbeen kunt u het been hoog leggen. 's Nachts kunt u bijvoorbeeld aan het voeteneind een kussen onder de matras leggen.
• Als er zwelling in de knie optreedt, kunt u ijspakkingen gebruiken. Leg de ijspakkingen nooit direct op de huid, leg er liever een handdoek tussen.
• U loopt alleen met krukken als de arts dit heeft voorgeschreven. Als u zonder voorschrift van de arts met krukken loopt, kan dit het herstel vertragen.

Hechtingen

De orthopeed maakt gebruik van oplosbare hechtingen. Deze hechtingen zullen na een aantal dagen vanzelf oplossen/uitvallen.

Oefeningen

Zo nodig krijgt u van de orthopedisch chirurg een verwijzing voor fysiotherapie, maar meestal is zelf oefenen voldoende. Ga zitten, staan of liggen en til het been regelmatig gestrekt op. Span vervolgens uw bovenbeenspier aan. Dit is een goede oefening om de spieren te versterken.

Autorijden

U mag in ieder geval tot de controleafspraak niet autorijden.

Werken

Het moment waarop u weer kunt werken is afhankelijk van de behandeling en het werk dat u doet. Als u zittend werk doet, kunt u in principe aanhouden dat u na twee weken weer kunt werken. Voor zwaarder werk is dit 3 tot 4 weken. Meestal bent u binnen 6 weken volledig hersteld van de kijkoperatie.

Sporten

Wij raden u aan om zeker een maand te wachten met het uitoefenen van contactsporten, bijvoorbeeld voetbal, handbal en basketbal. Overlegt u met de orthopedisch chirurg wanneer u weer mag sporten.

Controle

Na twee tot vier weken heeft u een controleafspraak op de polikliniek Orthopedie. De orthopedisch chirurg bespreekt de vorderingen en eventuele verdere behandeling met u.

Mogelijke complicaties

Bij iedere ingreep bestaat er een kans op complicaties. Bij een kijkoperatie treden zelden complicaties op. Hieronder beschrijven wij een aantal complicaties die kunnen voorkomen.

De bloeddrukband die tijdens de operatie wordt gebruikt, geeft soms klachten na de operatie, bijvoorbeeld een gevoel van kneuzing van de weefsels onder deze strakke band. Ook kan een huidzenuw bekneld geraakt zijn, waardoor de huid eromheen doof aanvoelt of juist extra gevoelig is geworden. Deze klachten verdwijnen meestal na een paar dagen.

Omdat er bij een kijkoperatie in de huid worden gesneden, is het mogelijk dat een huidzenuw beschadigd raakt. De huid eromheen kan daarna een beetje doof aanvoelen of juist erg gevoelig zijn. Deze klachten verdwijnen vaak in de loop van de tijd.

Soms ontstaat er een trombosebeen. Er is dan een bloedstolsel gevormd dat een ader in het been verstopt. Om de kans op trombose te verkleinen, raden wij u aan om te bewegen. Moet u in bed blijven? Zit dan zoveel mogelijk rechtop en beweeg uw tenen en voeten op en neer. In sommige gevallen worden er door de orthopeed Fraxiparine-injecties voorgeschreven gedurende een bepaalde periode, afhankelijk van de medische voorgeschiedenis. Als u al bloedverdunners gebruikt en onder controle bent bij de Trombosedienst, dan bepaalt de arts of en hoelang u Fraxiparine dient te gebruiken.

In een enkel geval kan er sprake zijn van langdurige en forse zwelling, een bloeding in de knie of een gewrichtsontsteking.

Na een kijkoperatie blijft uw knie soms nog een paar weken dik. Het gewrichtsslijmvlies is dan geïrriteerd. Soms is dit een indicatie voor fysiotherapie of voor het gebruiken van medicijnen.

Meer informatie

Kijk voor meer informatie op:

• Kenniscentrum Ortopedie Slingeland Ziekenhuis: orthopedie.slingeland.nl
• zorgvoorbeweging.nl

Vragen

Als u vóór de operatie nog vragen heeft, dan kunt u tijdens kantooruren contact opnemen met de polikliniek Orthopedie. Wij zijn op werkdagen bereikbaar van 08.30 tot 16.30 uur op telefoonnummer (0314) 32 96 18.