Algemeen
U bent in het Slingeland Ziekenhuis opgenomen geweest vanwege een infectie met het coronavirus (COVID-19). U zult nu thuis verder moeten herstellen. Enerzijds is dit herstel lichamelijk, eventueel onder medische begeleiding. Anderzijds hebben veel mensen ook mentaal tijd nodig om bij te komen van een ziekenhuisopname.

In deze folder leest u informatie en adviezen over de mentale verwerking van de ziekenhuisopname. Leest u de informatie rustig door en bedenk of er onderwerpen zijn die ook bij u spelen. De tips en adviezen komen voort uit ervaringen van anderen en kunnen mogelijk ook u helpen bij het herstel.

Vertrouwen op uw lichaam
Veel mensen hebben uitgekeken naar hun ontslag uit het ziekenhuis en terugkeer naar huis. Tegelijk brengt het naar huis gaan ook spanning met zich mee. In het ziekenhuis is er een heel medisch team dat voor u zorgt en u in de gaten houdt, terwijl dat thuis niet het geval is. Het vertrouwen in uw eigen lijf is misschien veranderd door de gevolgen van COVID-19 infectie. Maakt u zich zorgen? Bespreek dit dan met uw behandelend arts in het ziekenhuis of uw huisarts. Uw (huis)arts kan met u meedenken over welke signalen van uw lichaam u serieus moet nemen en welke signalen passend zijn bij herstel.

De volgende signalen kunnen wijzen op spanning/stress:

• Uw spieren voelen gespannen.
• U heeft minder zin in eten.
• Uw concentratie is minder.
• U bent snel moe.
• U slaapt minder goed.
• U bent onrustig en overactief.
• U heeft hoofdpijn.

Soms kunnen uw eigen verwachtingen het herstel in de weg staan en daardoor zorgen voor (extra) spanning/stress:

Te hoge verwachtingen
U wilt thuis zo snel mogelijk uw oude leven weer oppakken, schouders eronder en zoveel mogelijk zelf doen. Maar het opbouwen van uw conditie kost tijd en gaat langzaam steeds beter. Niemand kan direct het oude leven en ritme weer volledig oppakken.

Te lage verwachtingen
U bent (te) voorzichtig, bijvoorbeeld bang om buiten adem te raken. Het helpt als u stap voor stap weer wat meer gaat bewegen en uw activiteiten uitbreidt. Niet te veel doen, maar zeker ook niet te weinig. Probeer een balans te vinden tussen inspanning en ontspanning.

Verwerken van indrukken na een ziekenhuisopname
Thuis begint vaak het verwerken van de ziekenhuisopname. Het kan dus heel goed dat u de eerste tijd nog vaak terugdenkt aan de ziekenhuisopname. Het kan ook dat dit pas op een veel later moment gebeurt.

Bij het verwerken kunt u verschillende emoties voelen, zoals:

• Je zorgen maken, bijvoorbeeld over je eigen fysieke gesteldheid, mogelijke besmetting van anderen (gezinsleden), het werk, zaken die geregeld moeten worden.
• Je verbeelden dat het slechtste scenario (doemscenario) uit zal komen, wat maakt dat je je angstig, bedroefd, vreemd of rusteloos kunt voelen.
• Je schuldig voelen over je eigen gedrag of doen en laten, wat de infectie misschien kan hebben veroorzaakt bij jou (en anderen).
• Je boos of angstig voelen omdat je eigen vrijheid beperkt is.
• Je makkelijk geïrriteerd voelen of prikkelbaar zijn.
• Je eenzaam en afgezonderd voelen door het geringe contact met anderen. Of je gekwetst voelen doordat anderen oordelen over jouw situatie.
• Gevoelens van onrust en machteloosheid ervaren, of een gebrek aan controle.
• Alerter zijn dan anders of je onveilig voelen.

Adviezen na een ziekenhuisopname

Zorg goed voor uzelf
Het is belangrijk dat u na een ziekenhuisopname goed voor uzelf zorgt. Een aantal tips:

• Houd structuur aan in uw dag- en nachtritme.
• Sta op tijd op en kleed u aan.
• Eet drie keer per dag op vaste tijden.
• Drink liever geen alcohol en gebruik geen drugs.
• Blijf als het kan gewoon werken.
• Zorg voor ontspanning door dingen te doen die u prettig vindt.

Herkennen van gevoelens
Hoe gaat u normaal om met problemen? Bedenk eens: is uw reactie passend bij uw karakter? Of leert u een nieuwe kant van uzelf kennen?

Stop gevoelens niet weg
Stop de gevoelens niet weg en ga niet piekeren over deze gevoelens. Erken ze, maak er ruimte voor en praat er met anderen over. Heeft u deze gevoelens niet? Dat kan natuurlijk ook. Iedereen verwerkt dit op zijn of haar eigen manier en op eigen tempo.

Uit uw gevoelens
U kunt bijvoorbeeld over uw gedachten en gevoelens praten, schrijven, nadenken tijdens een wandeling of u kunt muziek luisteren die past bij uw stemming op dat moment.

Afsluiten van informatie
Het helpt om u zich op sommige momenten bewust af te sluiten voor de informatie over corona, door bijvoorbeeld alleen op vaste momenten op de dag de krant te lezen, tv te kijken of informatie op te zoeken op internet en sociale media. Vraag ook aan naasten om over andere zaken te praten dan corona.

Levensvragen
Door het plotseling ernstig ziek worden, kan het zijn dat allerlei levensvragen in u opkomen. Bijvoorbeeld: Wie/Wat is echt belangrijk in mijn leven? Wie ben ik en wie wil ik zijn? Hoe wil ik in het leven staan? Waar kan ik op vertrouwen? Wat hoop ik? Is er nog ‘íets’ na de dood?
Het is begrijpelijk dat deze vragen ontstaan en vaak is niet snel een antwoord te vinden.

Gun uzelf de tijd en als u behoefte heeft hier verder over door te praten. Zoek dan een vertrouwd persoon, die goed kan luisteren, met wie u deze vragen kunt bespreken.

Omgaan met naasten
Een ziekenhuisopname is ingrijpend voor u, maar kan ook ingrijpend zijn voor uw naasten. Ze hebben zich misschien zorgen gemaakt of zijn zelf ziek geweest. Na een ingrijpende gebeurtenis is het goed om met elkaar een manier te vinden om daar aandacht voor te hebben. Soms kan dat even zoeken zijn. Iedereen verschilt in hoeveel ze kwijt willen over ingrijpende gebeurtenissen. Verdiep je in elkaar, toon interesse in elkaars beleving en respecteer elkaars eigen manier van verwerken.

Valkuil
Een valkuil in de communicatie met naasten kan zijn dat u anderen niet ongerust wilt maken. U vertelt bijvoorbeeld liever niet dat u nog klachten heeft of dat u zich zorgen maakt daarover. Vaak gaan uw naasten dan juist erg op u letten en zich meer zorgen maken. Wees open en eerlijk naar uw naasten over wat u denkt en hoe u zich voelt. Het helpt ook om te vertellen wat u graag wilt dat ze doen, bijvoorbeeld naar uw verhaal luisteren of juist niet de hele tijd met uw gezondheid bezig zijn, maar juist afleiding bieden.

Tips

• U bepaalt zelf hoeveel u vertelt, met wie u praat en waar en wanneer u praat. Mensen die u kent zullen vast aan u vragen hoe het gaat. Maar het is prima als u niet telkens wilt vertellen over hoe het was en hoe het gaat.
• Bedenk wat u wel en niet wilt vertellen. Bedenk wat u zelf prettig vindt en verzin enkele reacties aan mensen, zodat u al een antwoord klaar hebt als ze ernaar vragen.

Hulp bij mentale verwerking
Gun uzelf de tijd voor herstel, lichamelijk en mentaal. Veel mensen merken dat de klachten steeds verder afnemen. Dit kost tijd: het is normaal dat de verwerking van een heftige gebeurtenis weken tot maanden duurt en soms later ook nog weleens op kan spelen. Soms blijven er klachten, die u erg in de weg zitten. Denk bijvoorbeeld aan angst of somberheid waardoor het niet lukt om de draad weer op te pakken.

Neem contact op met uw behandelend specialist of huisarts als:

• uw klachten langer dan 6 weken aanhouden;
• u somber blijft of depressief wordt;
• het langere tijd niet lukt om goed te eten en te slapen;
• u het gevoel heeft dat de verwerking van de ziekenhuisopname niet goed gaat;
• u probeert om de pijn niet te voelen door bijvoorbeeld alcohol te drinken, medicijnen of drugs te gebruiken.

Bespreek met uw behandelend arts of huisarts waar u last van heeft, hij of zij kan met u meedenken wat de beste hulp is bij uw klachten.

Meer informatie

• Website stichting FPIC (Family en Patient Centered Intensive Care): www.fcic.nl
• Website Slachtofferhulp Nederland: www.slachtofferhulp.nl
• E-health modules, bijvoorbeeld Therapieland: www.therapieland.nl Ga naar Aanbod > Online programma's > Mentale revalidatie na corona
• Voor mogelijke verwijzing en verder helpen met levensvragen: www.willemlevensvragen.nl