Inleiding

De arts of verpleegkundige heeft voorgesteld om bij u een katheter via de arm (PICC-lijn) in te brengen. In deze folder leest u wat een PICC-lijn is, hoe het wordt ingebracht en hoe u ermee om dient te gaan.

Waarom een PICC-lijn

Voor uw behandeling krijgt u op dit moment regelmatig medicijnen en/of bloed(producten) toegediend via een infuus. Mogelijk wordt er ook regelmatig bloed bij u afgenomen. Een bloedvat kan beschadigd raken als er veel in wordt geprikt. Ook kunnen bepaalde medicijnen irritatie geven aan het bloedvat en hierdoor kan schade ontstaan. Een PICC-lijn voorkomt beschadiging van de bloedvaten. De behandeling is daardoor ook minder belastend voor u.

Wat is een PICC-lijn

PICC staat voor: Perifeer Ingebrachte Centraal veneuze Catheter. Het is een dun flexibel slangetje dat in een bloedvat in de bovenarm (net boven de elleboogplooi) wordt ingebracht. Het uiteinde van de PICC-lijn ligt vlakbij het hart. Via de PICC-lijn komen de medicijnen in een groot bloedvat terecht, waarna deze verder in het lichaam wordt verspreid. De medicijnen verdunnen snel waardoor irritatie en schade aan het bloedvat wordt voorkomen.

We gebruiken de PICC-lijn om:

• medicijnen toe te dienen;
• op indicatie bloed af te nemen;
• contrastvloeistof in te spuiten als u een CT-of MRI-scan krijgt.

De PICC-lijn kan maximaal een jaar blijven zitten.

Voorbereiding

Voor deze ingreep is geen voorbereiding nodig. Als u bloedverdunners gebruikt kunt u deze gewoon blijven gebruiken.

Het inbrengen van de PICC-lijn

Waar meldt u zich?

U meldt zich aan via de aanmeldzuil op de afdeling Medische beeldvorming (Radiologie). Vervolgens neemt u plaatst in de aangegeven wachtruimte.

Hoe verloopt het inbrengen

Het inbrengen van de lijn wordt gedaan door een physician assistent of radioloog. De PICC-lijn kan in beide armen worden ingebracht, maar de voorkeur gaat uit naar de arm die u het meeste gebruikt (meestal is dat de rechterarm). Het inbrengen van de lijn gebeurt op een steriele manier, dat wil zeggen 'vrij van ziektekiemen'. Daarom draagt de behandelaar die de lijn inbrengt een schort, mondmasker en steriele handschoenen.

U gaat op een behandeltafel liggen met uw armen naast uw lichaam. De betreffende arm wordt steriel afgedekt en vervolgens zoekt de radioloog het bloedvat op met behulp van een echoapparaat. Zodra het bloedvat duidelijk in beeld is gebracht, wordt de insteekplaats verdoofd door middel van een injectie. Dit kan een vervelend gevoel geven. Hierna schuift de behandelaar de PICC-lijn op in het bloedvat, dit hoort u niet te voelen. Vervolgens wordt er ter controle nog een röntgenfoto van uw borstkas gemaakt.

Het vastzetten van de PICC-lijn

Een klein gedeelte van de PICC-lijn bevindt zich buiten het lichaam. Op de insteekopening komt een doorzichtige pleister (Tegaderm) zodat er geen bacteriën in uw lichaam kunnen komen. Een speciale fixatiepleister (Statlock) zorgt ervoor dat de PICC-lijn op zijn plaats wordt gehouden. Er wordt een drukkend verband op de insteekopening aangebracht om nabloeden te voorkomen, het verband mag u de volgende dag zelf verwijderen.

Het inbrengen van de PICC-lijn duurt in totaal ongeveer 30 tot 45 minuten.

Na het inbrengen

Na het inbrengen neemt u weer plaats in de wachtkamer, u moet hier ongeveer 15 minuten wachten. Daarna wordt er gecontroleerd of u zich goed voelt en of de insteekplaats er goed uitziet. Als het goed met u gaat mag u weer naar huis.

Verzorging van de PICC-lijn

Als u in het ziekenhuis verblijft, dan verzorgt de verpleegkundige de PICC-lijn. Bent u niet opgenomen in het ziekenhuis? Dan kunt u met de PICC-lijn naar huis. De behandelaar schakelt voor u de thuiszorg in om de PICC-lijn te verzorgen. De benodigdheden krijgt u mee vanuit de apotheek bij het ziekenhuis. U kunt deze op de dag van inbrengen afhalen. De zorgverzekeraar vergoedt niet alle kosten van de benodigdheden. Een klein deel moet u zelf betalen.

Het is belangrijk dat de PICC-lijn goed schoon blijft. De verpleegkundige:

• verzorgt de insteekopening één keer per week. Zij vervangt de doorzichtige pleister (Tegaderm) en reinigt de insteekopening. Als er vocht of bloed onder de pleister zit, verzorgt de verpleegkundige de insteekopening vaker;
• vervangt één keer per week het afsluitdopje (Bionecteur);
• spuit de PICC-lijn elke keer na gebruik door met een steriele zoutoplossing;
• spuit de PICC-lijn één keer per week door met een voorgeschreven vloeistof als de PICC-lijn niet is gebruikt;
• vervangt minimaal één keer in de drie weken de fixatiepleister (Statlock).

Aandachtspunten

Om problemen met de PICC-lijn te voorkomen, is het belangrijk dat u op de hoogte bent van de volgende aandachtspunten:

• Uit de arm waarin de PICC-lijn is ingebracht mag geen bloed afgenomen worden, omdat de lijn dan mogelijk wordt aangeprikt en beschadigd raakt. Er wordt alleen bloed afgenomen uit de PICC-lijn wanneer dat uit een ader niet meer mogelijk is. U dient dan voor bloedafname uit de PICC-lijn een afspraak te maken op de Dagbehandeling Oncologie, dit is niet mogelijk bij de prikpost.
• Meet geen bloeddruk aan de arm waarin de PICC-lijn is ingebracht. De lijn kan hierdoor beschadigen of verstoppen.
• U kunt met de PICC-lijn douchen, als u ervoor zorgt dat de insteekopening droog blijft. Wij raden u af om te baden en zwemmen.
• Laat u niet onder uw oksels omhoog tillen. Daardoor kan de PICC-lijn verschuiven.
• U mag de arm waarin de PICC-lijn is geplaatst normaal gebruiken. Gebruik de arm echter niet als u iets zwaars tilt en bij opdrukken.
• Iedere zorgverlener die de lijn gebruikt dient hiervoor bevoegd en bekwaam te zijn en dus op de hoogte te zijn van de regels voor hygiëne, het aanprikken, het gebruik en het afsluiten van de lijn.

Problemen met de PICC-lijn

Een enkele keer kan een PICC-lijn en/of het inbrengen ervan complicaties geven. Neem direct contact op met het ziekenhuis in de volgende gevallen:

• Bij beschadiging van de PICC-lijn (gaatje of barst): sluit de lijn boven de beschadiging met een klemmetje en neem contact op met het ziekenhuis.
• Bij koorts (temperatuur boven de 38,5°C) en/of koude rillingen.
• Bij kortademigheid, hoesten of pijn ter hoogte van de borstkas.
• Als de arm met de PICC-lijn dikker wordt en van kleur verandert: dit kan op trombose wijzen.
  
  

In de volgende gevallen kunt u de volgende dag contact opnemen met het ziekenhuis:

• Als de insteekopening rood ziet en/of pijnlijk/drukgevoelig is.
• Als er bij de insteekopening vocht of pus vrijkomt.
• Als er geen vloeistof meer door de PICC-lijn wil.
• Als de lijn naar buiten lijkt te schuiven. Probeer in dat geval de lijn niet terug te schuiven, maar maak deze lijn vast met een extra pleister op de arm.
• Bij pijn in de nek, arm of tussen de schouderbladen tijdens het toedienen van vloeistoffen via de lijn.

Contact opnemen bij problemen

Belt u bij problemen naar de Dagbehandeling Oncologie. De Dagbehandeling is bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 08.30 tot 17.00 via telefoonnummer (0314) 32 97 46. Buiten deze tijden wordt u via dit nummer doorverbonden met verpleegafdeling B1 (Oncologie).

Vragen

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, stel deze dan gerust aan uw behandelend arts of aan de verpleegkundige. Als u telefonisch contact op wilt nemen, kunt u van maandag t/m vrijdag contact opnemen met het verpleegkundig oncologisch spreekuur. Het telefoonnummer is (0314) 32 97 34.